Ιστορικά Στοιχεία
Οι πρώτες πληροφορίες που αφορούν το νησί, έρχονται απο ταξιδιώτες της Κρήτης. Ο Stasiasmus αναφέρει " ...Η ιεράπετρα έχει ένα νησί που ονομάζεται Chrissi το οποίο έχει λιμάνι και νερό..." .Buondelmonti (το 1415) αναφέρει ότι η Chrissi είναι " ... ένα επίπεδο και σχεδόν ακαλλιέργητο νησί, όμορφο, με ερημίτες, σκίνους και κέδρους". Ο Raulin μετά την περιηγησή του στην Κρήτη το 1847 αναφέρει ότι "...έστελναν κόπαδια και ότι αλυκές υπήρχαν μέχρι το 1840... "
Τα τελευταία χρόνια η νήσος Χρυσή είναι πρακτικά ακατοίκητη , ενώ πρίν πολύ καιρό υπήρχαν μικροί οικισμοί. Στο δυτικό και ανατολικό μέρος του νησιού υπάρχουν διάσπαρτα όστρακα,τα οποία δείχνουν ότι υπήρχε δραστηριότητα από την Μινωική Εποχή. Η ανθρώπινη αρμονική συνύπαρξη με το φυσικό περιβάλλον του νησιού, διατήρησε τις φυσικές λειτουργίες αναλλοίωτες μέχρι σήμερα.
Πρόσφατες αρχαιολογικές ανασκαφές έφεραν στο φώς κτίσματα και αντικείμενα στην βορειοδυτική πλευρά, που αποκαλύπτουν ανθρώπινη δραστηριότητα στην Μινωική εποχή, όπου οι άνθρωποι φαινόταν να ασχολούνται με το ψάρεμα και την επεξεργασία όστρακων για την δημιουργία χρωστικής ουσίας την επονομαζόμενη βασιλική πορφύρα.
Στην βορειοδυτική πλευρά υπάρχει ένα εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου το οποίο χτίστηκε πιθανότατα τον 13ο αιώνα. Βορειοανατολικά της εκκλησίας και κοντά στην ακτή υπάρχει μια παλιά αλυκή και ένα σπίτι χτισμένο πάνω σε αρχαίες εγκαταστάσεις που περιλαμβάνουν μια μικρή κατασκευή (Σπήλιο) και μικρή εξέδρα στην θάλλασα . Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν υπολείμματα μεγάλων ορθογώνιων χωραφιών οριοθετημένων με χαμηλές πετρόχτιστες, μάντρες. Στα νότια και νοτιοδυτικά της μικρής εκκλησίας υπάρχουν πηγάδια και λίγοι λαξευτοί τάφοι, ο μεγαλύτερος από αυτούς είναι Ρωμαϊκής εποχής.
Κατά τα τελευταία χρόνια, η Χρυσή προσέφερε και συνεχίζει να προσφέρει καταφύγιο για τους αλιείς της περιοχής να λάβουν τα ψάρια από τα αλιευτικά τους δίχτυα και να ξεκουραστούν. Αρκετοί άνθρωποι, επίσης, πηγαίνουν στο νησί για να μαζεψουν χόρτα και άγριες αγκινάρες. Παλαιότερα βοσκοί της απέναντι ακτής μετέφεραν πρόβατα εκεί και στο Μικρονήσι κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ενώ πέρδικες, λαγοί και κουνέλια εισήχθησαν. Οι ιδιοκτήτες των εστιατορίων που υπήρχαν στο νησί παλαιότερα, αλλά και αρκετοί παραθεριστές φύτεψαν είδη φυτών που δεν υπήρχαν παλαιότερα στο νησί, όπως το Μπούζι ,ο Αθάνατος και το Αρμυρίκι.
Το νησί Χρυσή πήρε το όνομά του όπως όλα δείχνουν λόγω της χρυσής άμμου. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ζωή των ντόπιων κατοίκων της ευρύτερης περιοχής της Ιεράπετρας, οι οποίοι το αποκαλούν απλώς "το νησί" ή άλλες φορές "γαϊδουρονήσι" και αποτελεί πολλές δεκαετίες τώρα, μια όαση αναψυχής.
